Varkens of Mexicanen

In de loop van de afgelopen dagen en weken heeft iedereen ongetwijfeld al eens nagedacht over het einde van ons bestaan op deze planeet als gevolg van een grieppandemie. Wat mij vanuit het oogpunt als vertaler echter meer interesseert is de achterliggende semantische kwestie van deze internationale crisis. Is het nu varkensgriep of Mexicaanse griep?

Het antwoord is complex. Het griepvirus (H1N1) dat eerst Mexico en Noord-Amerika overspoelde en nu ook in Europa verscheen, blijkt een kruising te zijn tussen het menselijke influenzavirus, de vogelgriep en de varkensgriep. Er is nog geen consensus over de omstandigheden waarin het virus ontstond. Aangezien de ziekte niet voor het eerst bij varkens werd vastgesteld, lijkt het een vreemde naamkeuze. De verklaring ligt in het feit dat de dieren drager kunnen zijn van de drie verschillende virussen, en in Canada werd de ziekte afgelopen zondag voor het eerst ook bij varkens vastgesteld.

Het Nederlands als taal staat in deze kwestie echter niet alleen. Ook het Engels, het Spaans en het Frans (en ongetwijfeld een heleboel anderen) maakten zich schuldig aan de associatie met de roze viervoeter.

Wat er ook van aan is, de WGO heeft vorige week donderdag aangekondigd dat ze de term varkensgriep niet meer zal gebruiken. Voortaan zal enkel de neutrale term influenza A gebruikt worden. Men kan zich de vraag stellen in hoeverre die beslissing het gevolg is van lobbywerk vanuit de veesector, aangezien de verkoop van varkensvlees volgens verschillende bronnen zichtbaar was gedaald.